Budgeting and Cost Control for Middle Management

การจัดทำงบประมาณและการควบคุมต้นทุนสำหรับผู้บริหารระดับหัวหน้างาน

อาจารย์ ดร.พลกฤต โสลาพากุล

หลักการและเหตุผล (Rationale)

ในยุคที่ทุกองค์กรต้องเผชิญกับต้นทุนที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นต้นทุนวัตถุดิบ ค่าแรง โลจิสติกส์ พลังงาน หรือค่าใช้จ่ายด้านบริหาร การวางแผนงบประมาณอย่างมีประสิทธิภาพและการควบคุมต้นทุนจึงเป็นทักษะสำคัญสำหรับ ผู้บริหารระดับหัวหน้างาน เพราะเป็นตำแหน่งที่ต้องบริหารทรัพยากรในหน่วยงานให้สอดคล้องกับเป้าหมายองค์กร

หลักสูตรนี้ออกแบบเพื่อให้ผู้เข้าอบรมสามารถ
• เข้าใจภาพรวมของงบประมาณอย่างถูกต้อง
• วิเคราะห์งบประมาณผ่านข้อมูลทางการเงิน
• ควบคุมต้นทุนอย่างเป็นระบบ
• ใช้ข้อมูลช่วยตัดสินใจเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน

ผู้บริหารที่มีทักษะด้านงบประมาณและต้นทุนที่ดีจะสามารถสร้างผลประกอบการที่มั่นคง ลดความสูญเสีย และเพิ่มผลิตภาพของหน่วยงานได้อย่างยั่งยืน

วัตถุประสงค์ของหลักสูตร (Objectives)

1. เข้าใจหลักคิดและกระบวนการจัดทำงบประมาณขององค์กร

2. วิเคราะห์ต้นทุนและข้อมูลทางการเงินเพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจบริหารงาน

3. พัฒนาทักษะการควบคุมต้นทุนและบริหารค่าใช้จ่ายอย่างเป็นระบบ

4. ติดตามผลการใช้งบประมาณและปรับแผนเมื่อเกิดความคลาดเคลื่อน

5. เชื่อมโยงงบประมาณกับ KPI / Productivity / ภาพรวมเป้าหมายขององค์กรได้อย่างเหมาะสม

กลุ่มเป้าหมาย (Target Audience)

• Assistant Department Manager

• Section Manager

• Assistant Section Manager

• หัวหน้างาน หรือผู้ที่ต้องวางแผนและควบคุมงบประมาณของหน่วยงาน

• ผู้ที่ต้องใช้ข้อมูลทางการเงินเพื่อการตัดสินใจ

จุดเด่นของหลักสูตร (Key Highlights)

• อธิบายแนวคิดงบประมาณแบบง่าย เข้าใจเร็ว ใช้ได้จริง

• ฝึกทำ Workshop วิเคราะห์ต้นทุนจากกรณีศึกษา

• เน้นการประยุกต์ใช้สำหรับหน่วยงานของผู้เข้าอบรมโดยตรง

• มีเทมเพลตสำหรับการวิเคราะห์งบประมาณ (Budget Sheet / Cost Control Template)

• ยกตัวอย่างจริงจากการบริหารงานในองค์กรขนาดใหญ่

เนื้อหาหลักสูตร (Course Content)

Part 1: Budgeting Foundations (09:00 – 10:30)

• ความหมายและประเภทของงบประมาณ

• วงจรงบประมาณขององค์กร (Budget Cycle)

• เป้าหมาย กรอบ และข้อจำกัดของการวางงบประมาณ

• ความสัมพันธ์ระหว่างงบประมาณ–ต้นทุน–กำไร

• Workshop: วิเคราะห์โครงสร้างงบประมาณของหน่วยงานตนเอง

เบรคเช้า 10:30 – 10:45

Part 2: Cost Structure & Cost Analysis (10:45 – 12:00)

• ต้นทุนคืออะไร? Cost Drivers ในองค์กรมีอะไรบ้าง

• ต้นทุนคงที่ / ต้นทุนผันแปร / ต้นทุนทางอ้อม

• วิธีวิเคราะห์ต้นทุนแบบง่ายสำหรับผู้บริหาร

• การอ่านข้อมูลต้นทุนจากรายงานการเงิน

• Workshop: ระบุ Cost Drivers ในหน่วยงานเพื่อลดต้นทุนที่แท้จริง

พักกลางวัน 12:00 – 13:00

Part 3: Cost Control and Performance Monitoring (13:00 – 14:30)

• วิธีควบคุมงบประมาณและป้องกัน Budget Overrun

• การใช้ข้อมูลเพื่อวิเคราะห์ความคลาดเคลื่อนของงบประมาณ (Variance Analysis)

• การกำหนดมาตรการควบคุมต้นทุน

• การเชื่อมโยงต้นทุนกับ KPI ของหน่วยงาน

• Workshop: วิเคราะห์งบประมาณและออกแบบแผนควบคุมต้นทุน

พักบ่าย 14:30 – 14:45

Part 4: Practical Budget Planning & Decision Making (14:45 – 16:00)

วิธีวางแผนงบประมาณแบบมืออาชีพ

เทคนิคการคาดประมาณงบประมาณในอนาคต (Forecasting)

การเตรียมนำเสนองบประมาณให้ผู้บริหาร

การใช้ข้อมูลต้นทุนช่วยตัดสินใจ (Cost-Based Decision Making)

• • Workshop: ทำต้นแบบแผนงบประมาณของหน่วยงาน

วิธีการฝึกอบรม (Training Methods)

• การบรรยายแบบ Interactive

  • Case Study & Financial Simulation

  • Group Workshop

  • Template-Based Learning

  • Q&A | Coaching ระหว่างทำ Workshop

การติดตามผลและการประเมินผล (Assessment & Follow-up)

• Pre-Test และ Post-Test

  • ประเมินผลจาก Workshop วิเคราะห์งบประมาณ

  • แบบประเมินการเรียนรู้และแผนการนำไปใช้

  • เสนอแนะการพัฒนาต่อเนื่องหลังอบรม

สรุป: ทำไมต้องเรียนหลักสูตรนี้?

• เพื่อเพิ่มความสามารถด้านการบริหารต้นทุนและงบประมาณอย่างเป็นระบบ

  • เพื่อให้หัวหน้างานสามารถใช้ข้อมูลทางการเงินช่วยตัดสินใจได้อย่างมั่นใจ

  • เพื่อช่วยองค์กรควบคุมค่าใช้จ่าย ลดความสูญเสีย และเพิ่มประสิทธิภาพ

  • เพื่อสร้างผู้บริหารที่มีวิสัยทัศน์ด้านการเงินและบริหารงานเชิงกลยุทธ์